Bewust omgaan met (kraan)water: noodzaak en maatregelen

Door klimaatverandering en toenemend watergebruik neemt de kans op waterschaarste toe. Om dit te voorkomen moeten we bewuster met ons water omgaan. Bijvoorbeeld door minder water te gebruiken of water te hergebruiken. Niet alleen consumenten, ook de industrie, landbouw en overheid spelen hierbij een rol.

Bewust Omgaan Kraanwater

Volg de laatste ontwikkelingen via onze LinkedIn pagina.

Gemiddeld 134 liter per persoon per dag

Dagelijks gebruiken we per persoon gemiddeld 134 liter drinkwater. Twintig jaar geleden lag dat nog rond de 140 liter. We gaan dus iets zuiniger om met ons drinkwater. Toch neemt het drinkwatergebruik in totale omvang toe. Dit komt vooral door bevolkingsgroei en economische ontwikkelingen. Op hete dagen is het gebruik extra groot. Deze piekvragen komen door klimaatverandering steeds vaker voor.

Drinkwaterbedrijven en de overheid willen daarom dat we met zijn allen minder drinkwater verbruiker per dag. In het najaar van 2022 stelde het kabinet als doel een vermindering van 20 procent.

Minder schoon zoet water beschikbaar

Tegelijkertijd zorgt klimaatverandering voor een lagere waterbeschikbaarheid. Bij droogte daalt het totale volume oppervlaktewater door minder regenval en een lagere waterafvoer van rivieren. Ook nemen de concentraties verontreinigingen toe.

In kustgebieden kampen sommige rivieren, zoals de Lek, ook nog met verzilting. Met name bij droogte stijgt het zoutgehalte in zoet water. Dit wordt veroorzaakt door lagere waterafvoer in combinatie met zeespiegelstijging.

Ingewikkeldere zuivering, soms tijdelijke innamestop

Onder invloed van langere droge perioden en opkomende stoffen staat de waterkwaliteit van bronnen in Nederland onder druk. Hierdoor zijn steeds ingewikkelder en duurdere zuiveringstechnieken nodig, zoals membraantechnologie. Soms kunnen drinkwaterbedrijven door verontreinigingen zelfs tijdelijk geen water innemen.

Aantal grondwateronttrekkingen neemt toe

De toenemende watervraag zorgt daarnaast voor meer oppompen van grondwater. Niet alleen door drinkwaterbedrijven, maar ook door de landbouw. In droge jaren is de onttrekking zelfs twee keer zo hoog als in een normaal jaar. In 2019 onttrokken agrariërs bijna 200 miljoen kuub grondwater, evenveel als Brabant Water.

Door het uitblijven van regen neemt de druk op het grondwatersysteem nog eens extra toe. Bij een neerslagtekort daalt het grondwaterpeil. Dat heeft schadelijke gevolgen voor het bodemleven en de gewasopbrengst van boeren.

Om waterschaarste te voorkomen, is het belangrijk dat we bewuster omgaan met water

Waterschaarste in Nederland is niet ondenkbaar

Door toenemend watergebruik en een lagere waterbeschikbaarheid is waterschaarste in Nederland niet ondenkbaar. Daarom is het belangrijk dat we bewuster omgaan met ons (drink)water. Zeker als het droog is, maar beter nog het hele jaar door. Dat geldt niet alleen voor consumenten, maar ook voor andere watergebruikers, zoals de industrie en landbouw.

Ontvang 1x per maand updates over drinkwater via onze nieuwsbrief:

Bewustere omgang met drinkwater door consumenten

Drinkwaterbedrijven stimuleren zakelijke en huishoudelijke klanten om bewust met water om te gaan. Dat gebeurt onder meer met kraanwatercampagnes. Hierbij is ook aandacht voor het drinken van kraanwater als onderdeel van een gezonde en duurzame leefstijl.

Consumenten en bedrijven kunnen op twee manieren bewuster omgaan met drinkwater:

  • Minder water gebruiken per activiteit
  • Drinkwater vervangen door regenwater of hergebruik van water

Belangrijk hierbij is wel dat er geen enkel risico mag zijn voor de gezondheid van consumenten.

Minder water gebruiken per activiteit

Behalve om te drinken gebruiken we kraanwater ook om te douchen, het toilet door te spoelen of (af) te wassen. Vooral douchen heeft een groot aandeel in ons dagelijks gebruik. Wanneer je dagelijks een minuut korter doucht bespaar je per jaar liefst 6000 liter water. Ook andere tips helpen bij minder gebruik van drinkwater, zoals het gebruik van waterbesparende apparaten of het tijdig vervangen van lekkende kranen.

Alternatieven zoals regenwater en herbruikbaar water, kunnen het drinkwatergebruik flink naar beneden brengen

Alternatieven voor drinkwater in huis

Alternatieven voor drinkwater, zoals regenwater en herbruikbaar water, kunnen het drinkwatergebruik in huis flink naar beneden brengen. Momenteel werkt drinkwaterbedrijf Dunea met partners aan een ontwerp van een waterbespaarplaat. Zo’n bespaarplaat zou ervoor kunnen zorgen dat het dagelijks gebruik wordt teruggebracht tot 50 liter drinkwater per persoon.

Gebruik van regenwater voor tuin en toilet

Regenwater kun je prima gebruiken voor een aantal toepassingen waar je normaal drinkwater voor gebruikt. Met een watervriendelijke tuin hoef je niet meer met drinkwater je tuin te besproeien. Ook bestaan er regenwateropvangsystemen voor onder je huis. Het opgevangen water kun je behalve voor je tuin ook gebruiken voor het toilet. Dat vraagt natuurlijk wel om aanpassingen in huis.

Hergebruik van huishoudelijk afvalwater

Niet alleen regenwater, ook gebruikt huishoudelijk water kan worden ingezet in huis. Hierbij gaat het om water dat via de wasmachine, gootsteen of het doucheputje in het riool verdwijnt. Door dit water centraal op te vangen, kun je het weer inzetten voor de wc. Toch zitten er nog wel haken en ogen aan het hergebruik van huishoudelijk water.

Drinkwaterbedrijven kijken samen met de industrie naar manieren om te verduurzamen

Gezuiverd afvalwater voor industriële processen

Voor industriële processen gebruiken bedrijven vaak grote hoeveelheden water. Een deel van dit water is drinkwater. In sommige gevallen volstaat laagwaardigere kwaliteit water. Drinkwaterbedrijven kijken samen met de industrie naar manieren om te verduurzamen. Zo helpen drinkwaterbedrijven zakelijke klanten met waterscans water te besparen. Het Zuid-Hollandse Evides heeft een aparte tak voor duurzamere inzet van proceswater.

Regenwater opvangen en hergebruiken voor bedrijven

Ook regenwater vormt een alternatief voor bedrijven. Op het Groningse bedrijventerrein Euvelgunne wordt op verschillende punten regenwater opgevangen. Dit water voorziet een aantal bedrijven op het terrein van water voor de koelinstallatie en toiletspoeling. Deze oplossing zorgt er tegelijkertijd voor dat het terrein bij hoosbuien minder wateroverlast heeft. Bovendien levert het een groenere omgeving op.

Raakvlakken (drink)water en landbouw

Behalve bij de onttrekking van grondwater komen de landbouw en drinkwatersector ook op andere manieren met elkaar in aanraking. De landbouw gebruikt jaarlijks zo’n 50 miljoen kuub drinkwater. Daarnaast hebben landbouwactiviteiten invloed op de kwaliteit van grond- en oppervlaktewater, bijvoorbeeld door uitspoeling van nitraten en stoffen van gewasbeschermingsmiddelen.

Verduurzaming watergebruik in de landbouw

Duurzamer watergebruik in de landbouw zorgt voor minder belasting van het watersysteem. Hiervoor bestaan verschillende opties, zoals druppelirrigatie. Met peilbeheer zorgen boeren dat regenwater langer wordt vastgehouden.

In het project Koeien & Kansen kijken melkveehouders samen met kennisinstellingen en drinkwaterbedrijven naar een duurzamere waterhuishouding. Verder werken onderzoekers van Wageningen U&R aan innovatieve wateroplossingen voor agrariërs, zoals hergebruik van afvalwater van industrie of rwzi’s en een slimme zuivering.

Regierol overheid watervriendelijke woningen

Als wetgever en beleidsmaker kan de overheid een rol spelen bij bewustere omgang met drinkwater. Zo heeft het Rijk een regierol bij het verduurzamen van woningen, waar ook waterbesparende oplossingen in huis deel van uitmaken.

Waterbesparing

Deel dit artikel

Gerelateerde artikelen

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *