Door de energietransitie wordt het steeds drukker in de Nederlandse ondergrond. Zo neemt het aantal gesloten bodemenergiesystemen flink toe. Drinkwaterbedrijven uiten hun zorgen over de risico’s voor de drinkwaterwinning.
Hittestress in de bodem: onwenselijk voor drinkwater
Door warmtenetten en klimaatverandering neemt de bodemtemperatuur toe. Dit heeft onwenselijke gevolgen voor het drinkwater in de leidingen. Een samenwerking tussen netbeheerders, drinkwaterbedrijven en gemeenten is noodzakelijk om koel drinkwater in de toekomst te waarborgen.
Bodemenergie vaak onder de radar, effect op drinkwaterwinning nog onduidelijk
Gesloten bodemenergiesystemen nemen een vlucht. Het is een alternatief voor aardgas om gebouwen te verwarmen, maar ook een mogelijk risico voor grondwater. Veel oude systemen zijn nog onder de radar, en nieuwe worden niet altijd gemeld. Soms begint het boren al zonder toestemming. “Dit is hét moment om het risico voor drinkwaterwinning verder te onderzoeken.”
Warmtenetten: een risico voor drinkwaterleidingen?
Warmtenetten spelen een belangrijke rol in de energietransitie. Tegelijkertijd brengen ze door opwarming van de bodem risico’s met zich mee voor drinkwater in het leidingnet. Daarom is het belangrijk dat de ontwikkeling in nauwe samenwerking tussen drinkwaterbedrijven, energiebedrijven en gemeenten plaatsvindt.
WKO's: risico’s en kansen voor drinkwaterbronnen
Warmte-Koudeopslag (WKO) is een van de alternatieven voor aardgas om huizen en andere gebouwen te verwarmen. Tegelijkertijd zitten er ook risico’s aan WKO-systemen, bijvoorbeeld voor drinkwaterbronnen. Hoe worden de drinkwaterbelangen gewaarborgd? En welke rol speelt de Omgevingswet daarbij?
De Regionale Energiestrategie (RES) en drinkwater
Gemeenten, provincies en waterschappen werken momenteel samen met stakeholders aan Regionale Energiestrategieën (RES). De centrale vraag in een RES is: hoe gaan we de energietransitie op regionaal niveau vormgeven? Dat is een flinke opdracht, die op allerlei manieren van invloed kan zijn op de drinkwatervoorziening. Hoe dat precies in elkaar zit, leggen we uit in…
De verduurzaming van de drinkwatersector
De Nederlandse drinkwaterbedrijven werken afzonderlijk en samen aan de verduurzaming van de drinkwatersector, op drie niveaus: de verdere verduurzaming van het eigen energieverbruik, het verminderen of beter hergebruiken van afvalstromen en het verduurzamen van hulpstoffen die nodig zijn bij drinkwaterzuivering.
- PWN heeft de samenwerkingsovereenkomst Metropoolregio Amsterdam (MRA) Warmte & Koude programma ondertekend. Hiermee willen de 36 betrokken partijen de komende 3 jaar baanbrekende stappen zetten in de ontwikkeling van duurzame warmtenetten tegen zo laag mogelijke kosten.
- PWN is sinds een aantal jaar CO2-neutraal door met name Nederlandse wind- en zonne-energie certificaten. Ook is PWN bezig met de verduurzaming van het wagenpark, met elektrische auto’s en fietsen.
- Op het dak van PWN zijn zonnepanelen geplaatst, later volgen nog zonnepanelen ‘op water’.
Meer lezen
- Waternet wil in 2020 klimaatneutraal zijn. Najaar 2018 opende Waternet namens de WRK (N.V. Watertransport-maatschappij Rijn-Kennemerland) een nieuw zonnepark in Nieuwegein, met 14.000 zonnepanelen.
- Waternet heeft met Sanquin Bloedvoorziening een warmtekoude-installatie die koude uit drinkwater van Waternet gaat leveren aan Sanquin. De koude gaat Sanquin gebruiken voor het koelen van zijn farmaceutische processen, wat op jaarbasis 1100 ton CO2 bespaart.
- Bij de drinkwaterproductielocatie in Weesperkarspel is een ‘reinwaterkelder’ uit 1881 opnieuw ontdekt, die in de jaren 50 werd gebruikt als opslag voor drinkwater. In de oude kelder wordt warmte en koude opgeslagen. Hiermee verwarmt waternet het gebouw, in de zomer zorgt het voor koeling. Dit bespaart 30 ton CO2 per jaar.
Meer lezen
- Op drinkwaterproductielocatie Braakman (Terneuzen) is een zonnepark geopend. Daarnaast start de pilot ‘zon op water’: drijvende zonnepanelen bij Kralingen, om ervaring op te doen met zonnepanelen op de spaarbekkens.
- Bouw van een nieuw innamepompstation bij de Bergsche Maas. De innamepompen zijn geschikt voor flex-sturing, waardoor het verbruik van de pompen kan worden aangepast aan bijvoorbeeld de beschikbaarheid van duurzame energiebronnen.
- Meerdere maatregelen op het vlak van natuurbescherming in relatie tot waterbeheer en -winning, zoals op Schouwen-Duiveland (Meeuwenduinen) en de Brabantse Wal.
Meer lezen
- Een ouder bedrijfspand in Hoogezand is getransformeerd in een moderne, energieneutrale nieuwe vestiging van het Waterbedrijf Groningen. Het gebouw is ‘all electric’ en voorziet in de eigen energiebehoefte. Op het dak maken 1664 zonne-panelen een gasaansluiting overbodig.
- In samenwerking met APSolar kunnen medewerkers van het Waterbedrijf Groningen met korting zonnepanelen aanschaffen. Inmiddels heeft al 20% van de medewerkers gebruik gemaakt van deze actie.
- Het in 2014 opgerichte Waterbedrijf Groningen Duurzaam (100% deelneming Waterbedrijf Groningen) richt zich op het vinden en bieden van oplossingen in de eigen regio op het gebied van energie-vraagstukken waarin water een rol speelt. Zo wordt in Sportcomplex De Beemden in Bedum de restwarmte die vrijkomt in het productieproces van de zuivelfabriek van FrieslandCampina, ingezet voor duurzame verwarming van zwembad en de sporthal.
Meer lezen
- In Ospel komt een windpark met vier grote molens, waarvan WML er twee voor haar rekening neemt. Als die eenmaal draaien, zijn ze goed voor zo’n 45% van de totale elektriciteitsbehoefte voor de productie en distributie van drinkwater in heel Limburg.
- Door het plaatsten van een kleine turbine in de waterleiding bij de Mookerheide die 24 uur per dag draait, wordt het water continu aangevoerd, ook als het verbruik heel laag is. Het vermogen is met 5 kWh beperkt, maar door de continue opwekking toch rendabel: op jaarbasis levert de turbine een besparing op de elektriciteitsrekening op van zo’n € 4.300.
- Door een flink aantal ingrepen daalde het energieverbruik in het hoofdkantoor van WML in Maastricht in drie jaar tijd met 39%. Van het inzetten van LED-verlichting, het vernieuwen van een aantal pompen en slimme thermostaten. WML deelt kennis en ervaringen met onder meer de universiteit en lokale industrie en overheden door deel te nemen aan de Maastrichtse Energie Akkoorden.
Meer lezen
- Er loopt een onderzoek naar warmte/koude-opslag om warmte/koude aan te kunnen leveren via de waterleidingen.
- Inkoop groene energie voor het produceren en distribueren van drinkwater. Met zonnepanelen in Scheveningen als de eerste duurzame energiebron.
- Via Aquathermie zorgt Dunea voor de koeling van het nieuwe winkelcentrum ‘Mall of the Netherlands’.
Meer lezen
- Energiereductie door de optimalisatie van de aansturing van de hogedrukpompen. Dit geeft een besparing op het totaalverbruik van 40% op de hogedrukpompen van ca. 6%.
- Recycling van alle reststoffen die vrijkomen bij het drinkwater productieproces: zero waste.
- Slimme samenwerkingen aangaan, zoals met tapijtfabrikant Desso die de kalkkorrels die overblijven bij het ontharden van water hergebruikt bij de fabricage van vloertegels.
Meer lezen
- Vitens werkt aan circulariteit door samenwerking. Bijvoorbeeld met de fruitsector voor verbetering van de waterkwaliteit. Hierbij worden reststoffen zoals ijzer en humuszuur ingezet. Maar ook met leveranciers van leidingmaterialen, om met minder grondstoffen een circulaire infrastructuur te realiseren.
- Boeren in de grondwater-beschermingsgebieden van Vitens kunnen met korting kalk kopen. Een onderzoek met kalkkorrels in de natuur loopt, met als doel de verzuring van het ecosysteem tegen te gaan en daarmee flora (eikenbossen) en fauna (bodemleven, insecten en vogels) te redden.
- In een ‘bodemcoalitie’ met verzekeraar a.s.r. en de Rabobank zet Vitens zich in voor verduurzaming van de landbouw en de ontwikkeling van data-analyse methodiek om de rol van bodem en watersystemen meetbaar te maken.
Meer lezen
- In Krimpen aan de Lek heeft Oasen een vernieuwde zuivering met membraantechnologie. Op het dak liggen zonnepanelen die een deel van de benodigde energie opwekken.
- Op het kantoor in Gouda rijden de medewerkers van Oasen met elektrische poolauto’s.
- In Hendrik-Ido-Ambacht zijn winputten in gebruik genomen in een natuur/wandelgebied dat is teruggegeven aan de natuur: de Crezéepolder.
Meer lezen
- WMD helpt gemeenten bij het plaatsen van een watertap in de openbare ruimte voor gratis drinkwater. Dit stimuleert hergebruik en helpt de uitstoot van CO2 en de afvalberg van plastic flesjes te verminderen.
- Om het energieverbruik te verminderen en de eigen CO2-uitstoot te verlagen gebruikt WMD 100% groene energie, benut energie uit water, gebruikt energiezuinige pompen, rijdt in energiezuinige auto’s en investeert in zonnepanelen.
- Recycling van vrijwel alle stoffen die vrijkomen bij het drinkwaterproductieproces. Zo dient de kalk uit drinkwater als grondstof in de glasindustrie, waterijzer helpt bij de productie van biogas en ijzerslib wordt geleverd aan de baksteen-industrie.
Meer lezen
Aquathermie: warmte uit water
Water zélf kan een bron zijn van energie. Met aquathermie is het mogelijk koude en warmte te benutten uit oppervlaktewater, afvalwater en drinkwater. Wel is het van belang is om bij de toepassing rekening te houden met mogelijke onbedoelde neveneffecten, bijvoorbeeld op drinkwater. Onder welke randvoorwaarden is aquathermie een duurzame bron voor warmte of koude?
‘CO2-opslag is essentieel voor halen klimaatdoelen'
De energietransitie zorgt voor kansen en uitdagingen binnen de drinkwatersector. In een serie interviews geven insiders hun visie. In dit deel legt Filip Neele van onderzoeksorganisatie TNO uit hoe we in zijn ogen CO2 zorgvuldig kunnen opslaan en grondwaterbronnen daarbij kunnen beschermen.
Douche-wtw: milieuvriendelijk en kostenbesparend
Op weg naar een groene toekomst gaan we stap voor stap van het gas af. Een van de manieren om warmte in huis efficiënt te gebruiken, is het terugwinnen van warmte uit douchewater. Hoe werkt douchewaterterugwinning ? En welke voordelen heeft een douche wtw-systeem?
- Page 1 of 2
- 1
- 2