Klimaatverandering

Het bodem- en watersysteem in Nederland raakt steeds meer uit balans. Hoe kun je het bodem- en watersysteem beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering én tegen de groeiende druk van toenemende woningbouw, verbetering van infrastructuur en landbouw, ofwel de inrichting en gebruik van het land? In het project Toekomstbestendige Heuvelrug, Gooi en Vechtstreek zoeken zeven partners naar een klimaatrobuuste inrichting van de streek. Hoe pak je zo’n project aan? Wat zijn de voorwaarden, de mogelijke oplossingen en de uitdagingen?

Het IJsselmeer is de belangrijkste zoetwaterbuffer van Nederland. Maar door onder meer klimaatverandering en een toenemende watervraag is het niet langer vanzelfsprekend dat het meer in de toekomst kan voorzien in elke waterbehoefte. Om het IJsselmeer toekomstbestendig te maken, moeten grondeigenaren en waterbeheerders water lokaal beter vasthouden en watergebruikers kijken naar alternatieve bronnen. Ook goede afspraken over de waterverdeling zijn van groot belang.

Steeds vaker hebben we te maken met langdurige periodes van droogte. In onder meer 2022 leidde dat tot grote uitdagingen bij de waterverdeling. Maar dankzij genomen maatregelen na eerdere droge jaren kunnen betrokken partijen de problemen steeds meer beperken en het beschikbare water beter verdelen. De drinkwatervoorziening is dan ook niet in gevaar geweest. Toch is er nog ruimte voor verbetering bij de crisisaanpak. Vijf vragen over de droogteaanpak van 2022 en geleerde lessen.

Water vasthouden in tijden van droogte is belangrijk, daar is iedereen het over eens. Zo voorkomen we gezamenlijk schade aan de infrastructuur, natuur en gewassen. Maar over de manier waarop je dat moet doen, verschillen de meningen. In het programma Aanpak Droogte Achterhoek werken diverse partijen sinds 2019 al succesvol samen in dat proces te stroomlijnen. We zetten de 10 meest waardevolle lessen op een rij.

Mede door klimaatverandering neemt verzilting van zoet water toe. Een bellenscherm helpt bij het bestrijden van verzilting van oppervlaktewater. Zowel de natuur, landbouw, industrie als drinkwatervoorziening hebben hier baat bij. Momenteel liggen er bellenschermen bij een aantal sluizen en eentje in het Amsterdam-Rijnkanaal. Rijkswaterstaat onderzoekt hoe ze bellenschermen zo efficiënt mogelijk kunnen inzetten.

Diverse functies in de openbare ruimte profiteren van een natuurinclusieve inrichting. Natuur heeft ook een belangrijke meerwaarde voor drinkwater. Drinkwaterbedrijf en natuurbeheerder PWN probeert in haar beheergebieden dan ook zoveel mogelijk natuur te creëren. Tegelijkertijd brengt natuurinclusiviteit uitdagingen met zich mee, zoals ruimtelijke beperkingen en het maken van een goede kosten-batenanalyse.