Wat de industrie kan leren van Chemelot: transparantie loont
Chemelot is een van de grootste industriële complexen van Europa en absoluut een koploper als het gaat om duurzaam afvalwaterbeheer. Op dit Limburgse terrein zorgt het bedrijf Circle Wastewater Services ervoor dat het afvalwater van meer dan zestig fabrieken zó wordt gezuiverd, dat er zo min mogelijk schadelijke stoffen in het milieu terechtkomen. Wat kunnen andere bedrijven en beleidsmakers hiervan leren?
In het kort:
- Eén gezamenlijke, gedetailleerde watervergunning voor alle fabrieken zorgt voor overzicht en verantwoordelijkheid.
- Strikte afspraken en dagelijkse of zelfs continue monitoring zorgen dat fabrieken bewust omgaan met hun waterstromen.
- Daardoor is precies duidelijk welke stoffen zich in het afvalwater bevinden en hoe efficiënt de zuivering is, waardoor actief kan worden gestuurd op het verder beperken van de impact op de omgeving.
- Juist de beperkingen leiden tot innovatie: bedrijven ontwikkelen schonere processen en vermijden risicovolle stoffen.
- Bovendien maakt transparantie inefficiënties en verbeterpunten zichtbaar.
Volg de laatste ontwikkelingen via onze LinkedIn pagina.
Eén vergunning, één verantwoordelijkheid
Circle Infra Partners beheert de gemeenschappelijke infrastructuur op Chemelot en de Wastewater Services tak is ook houder van de watervergunning voor het hele terrein. “Dat betekent dat al het water – van regenwater tot proceswater – via onze afvalwaterzuivering het terrein verlaat,” zegt Sylvia Vanhommerig, Director Operations. “We hebben dus de verantwoordelijkheid voor alles wat er uitgaat.”
De vergunning is uitzonderlijk gedetailleerd. Naast de 24/7 operatie en de operationele staf, werken er vijf mensen fulltime aan om te zorgen dat alles binnen de kaders blijft. “Het is echt een dagtaak,” vertelt Renske Stoer, Compliance Officer. “Maar dat is nodig. We zijn een van de grootste complexen van Europa. Als hier iets misgaat, heeft dat impact.”
Een gezond microbioom als krachtbron
De biologische afvalwaterzuivering op Chemelot wordt wel eens vergeleken met een gezonde darmflora. “We hebben jarenlang gewerkt aan een microbioom dat zelfs stoffen afbreekt die normaal nauwelijks biologisch afbreekbaar zijn,” zegt Vanhommerig. “Maar dat microbioom is kwetsbaar. Als er onverwachte stoffen bij komen, kan dat het hele systeem verstoren.”
Daarom zijn er strikte afspraken met alle fabrieken op het terrein. Elke fabriek moet precies aangeven welke stoffen ze gebruiken, welke ze potentieel zouden kunnen lozen, en in welke hoeveelheden. De stromen worden continu gemonitord, en bijzonderheden worden maandelijks gecontroleerd en gerapporteerd.. “Die transparantie is voor ons essentieel,” aldus Stoer. “Zonder dat kunnen we onze zuivering niet sturen.”
Blijf op de hoogte via onze nieuwsbrief
Meer dan een license to operate
De hoge standaard is een bewuste keuze. “Wij willen hier blijven opereren,” zegt Vanhommerig. “We wonen zelf ook in deze regio. Dan wil je dat het goed geregeld is – voor de natuur, voor het drinkwater, voor de omgeving.” Chemelot loost vlak bij een Natura 2000-gebied, in de Maas, en de Maas is tevens een belangrijke bron voor drinkwaterbedrijven.
Bovendien willen ze een voorbeeld zijn. “We zijn trots op onze frontrunnerpositie,” zegt Stoer. “Maar we willen niet de enige zijn. Het zou goed zijn als meer terreinen deze stap zetten.”
Wat anderen kunnen leren
Voor andere industrieën en bedrijventerreinen biedt de aanpak van Chemelot duidelijke voordelen om van te leren.
- Transparantie is geen last, maar juist een middel om je als organisatie te versterken. Transparantie maakt het makkelijker om je ‘license to operate’ te behouden, omdat je aantoont grip te hebben op je processen en verantwoordelijkheid te nemen voor je omgeving.
- Daarnaast geeft transparantie intern veel inzicht: bedrijven die weten wat ze precies lozen, krijgen beter zicht op hun eigen productieproces. Het maakt inefficiënties zichtbaar, voorkomt verrassingen in het productieproces en helpt bij het anticiperen op toekomstige eisen van overheid en maatschappij.
Chemelot laat zien dat wie vooruit wil, moet beginnen met meten, begrijpen en samenwerken.
Aanpak leidt ook tot innovatie in productieproces
De strikte normen en transparante aanpak leiden er bovendien toe dat fabrieken op Chemelot steeds vaker hun processen aanpassen om het gebruik van risicovolle stoffen te vermijden. “Als een stof niet in onze biologische zuivering past, dan moet een fabriek al bij de ontwerp- of herinrichtingsfase nadenken over alternatieven,” zegt Stoer. “Dat zet aan tot innovatie. We zien steeds vaker dat bedrijven kiezen voor schonere grondstoffen of totaal nieuwe productiemethoden. De beperking werkt als katalysator voor vooruitgang.”
Oproep tot een eerlijke discussie
Chemelot wil blijven verbeteren, maar pleit ook voor een gelijk speelveld. “Door onze openheid liggen we ook onder een vergrootglas”, zegt Stoer. “Wij weten van meer dan zeshonderd stoffen exact wat we eventueel zouden kunnen lozen. Dat betekent niet dat we die stoffen ook daadwerkelijk lozen, maar we worden er wél op afgerekend. Terwijl andere bedrijven wellicht in de praktijk veel meer lozen, maar dat niet eens weten omdat ze het niet zo goed bijhouden als wij.”
“We willen niet gestraft worden voor het feit dat wij zoveel weten en delen,” vervolgt Vanhommerig. “Laten we de discussie voeren op basis van feiten, en kijken waar we samen de meeste milieuwinst kunnen halen.”
