Nederland staat aan de vooravond van een algehele watertransitie. Met als doel: een nieuw watersysteem dat duurzaam met water omgaat. Zo kunnen we de drinkwatervoorziening in de toekomst veiligstellen. Wat bedoelen we met deze watertransitie? En hoe gaat Nederland deze grote klus klaarspelen?
Een deel van het drinkwater dat waterbedrijven produceren wordt niet in rekening gebracht (NIRG). Dat komt onder meer door lekverliezen. Hoe staat het hier in Nederland mee? En wat doet de drinkwatersector om dit laag te houden? “Ons gemiddelde lekverlies is zo laag, dat is voor het buitenland ongekend.”
Voor drinkwaterbedrijven is reductie van gewasbeschermingsmiddelen cruciaal. Het gif komt in water terecht die voor bronnen wordt gebruikt. Nederland wil in 2030 vrijwel geen emissies van bestrijdingsmiddelen meer, zo staat in de Toekomstvisie gewasbescherming 2030. Wat houdt deze visie in en hoe gaan we die ambitie halen?
Jaarlijks komt in het oppervlaktewater naar schatting ruim 30.000 kilo contrastmiddel terecht. Dit is een stof die wordt gebruikt bij CT-scans. Een deel ervan komt ook terecht in de bronnen voor drinkwater. Zes ziekenhuizen in Nederland willen de lozing van deze stof verminderen en voorkomen dat deze in het (water)milieu terechtkomt. De oplossing: patiënten krijgen…
Brak grondwater winnen en zuiveren voor drinkwater. De techniek is lastig, maar voor Dunea straks dichtbij. Het drinkwaterbedrijf kreeg ruim drie miljoen Europese duurzaamheidssubsidie om er onderzoek naar te doen. Ook andere drinkwaterbedrijven kijken naar methoden om brak water te ontzilten.
Op verschillende plekken in Amsterdam komt zogeheten nieuwe sanitatie. Hierbij scheidt Waternet het afvalwater bij de bron voor duurzaam hergebruik. Ook bespaart het systeem drinkwater. Jan Peter van der Hoek, hoogleraar drinkwatervoorziening en directeur innovatie bij Waternet: “Als de pilot slaagt, kunnen we dit mogelijk op veel grotere schaal toepassen.”
Door de energietransitie wordt het steeds drukker in de Nederlandse ondergrond. Zo neemt het aantal gesloten bodemenergiesystemen flink toe. Drinkwaterbedrijven uiten hun zorgen over de risico’s voor de drinkwaterwinning.
Door klimaatverandering veranderen de duinen in rap tempo. Als natuurbeheerders nemen drinkwaterbedrijven Dunea en Waternet actief maatregelen om de biodiversiteit zo goed mogelijk te behouden. “Het beste is als de natuur zichzelf herstelt, maar door de te hoge stikstofdepositie moeten we actief ingrijpen.”
Vitens beschermt in 110 waterwingebieden de natuur, die het moeilijk heeft door klimaatverandering en stikstofdepositie. Vitens-ecoloog Renée van Assema vertelt hoe het drinkwaterbedrijf de natuurgebieden zo goed mogelijk gezond probeert te houden: “We streven steeds naar een positieve impact op de natuur.”
Door warmtenetten en klimaatverandering neemt de bodemtemperatuur toe. Dit heeft onwenselijke gevolgen voor het drinkwater in de leidingen. Een samenwerking tussen netbeheerders, drinkwaterbedrijven en gemeenten is noodzakelijk om koel drinkwater in de toekomst te waarborgen.
